Fietsles op het Oranjeplein / Lenneke Overmaat - Trancity

'Als je de balans vindt, dan ben je er. Je moet de wielen laten rollen, je voeten in de lucht steken en  vooruit kijken', zegt Farida met een big smile tegen een Surinaamse dame die voor het eerst zenuwachtig giechelend op de fiets stapt. Vandaag leren zes vrouwen, van verschillende nationaliteiten, de eerste beginselen van het fietsen op het Oranjeplein in de Haagse Schilderswijk. Het door hekken omsloten betonnen basketbalveld op dit grote plein leent zich bij uitstek voor fietsles.

Farida, Souria en Rachida, door de Fietsersbond opgeleid als fietscoaches, bouwen de lessen stap voor stap op: eerst balans vinden op een fiets zonder trappers, dan op- en afstappen met trappers, rondjes op het basketveld rijden, leren omkijken, hand uitsteken en remmen. Pas als ze die vaardigheden onder de knie hebben, rijden ze een rondje om het Oranjeplein en als laatste etappe gaat de fietstocht naar Scheveningen of het Gemeentemuseum, kilometers verderop. Met heel slecht weer, krijgen de deelnemers binnen, bij buurtcentrum Parade, theorieles.

Een functionerend plein
Het is opmerkelijk om te zien hoe intensief het Oranjeplein wordt gebruikt. Als ik een week later nog een keer kom, is er niet alleen fietsles maar ook een grootscheepse brandweeroefening van de nabijgelegen basisschool. Kinderen, van alle nationaliteiten, staan per klas keurig in het gelid op het grote grasveld, naast het basketbalterrein. Op een bankje zitten vijf oudere Turkse mannen rustig toe te kijken en een praatje te maken. Verderop zie ik een groepje jongeren een balletje trappen.

Het is de vraag of de stedenbouwers ooit bedacht hadden het Oranjeplein ook voor dit soort activiteiten te maken, maar het biedt er wel de ruimte voor. Bewoners maken gebruik van die ruimte op hun eigen manier; niet alleen als een plek voor hun kinderen om te spelen, maar ook voor moeders om te leren fietsen, voor jongeren om een balletje te trappen, voor oudere mannen om op een bankje te zitten en voor de school om een brandweeroefening te doen.

Fietsdocenten
Als ik later in de middag nog even een kop thee drink met de fietscoaches, hoor ik dat zij bezig zijn om hun vervolgdiploma tot fietsdocent te halen. Dan kunnen ze hun actieradius uitbreiden en ook fietsles geven aan kinderen op school of aan bijvoorbeeld mensen met een handicap. Het is hun passie, ze werken al jaren samen en vullen elkaar naadloos aan. 'Na een dag fietsles heb ik een schorre keel en ben ik doodop maar…uiterst tevreden en blij', aldus een enthousiaste Farida. Ze denken erover een eigen bedrijf te beginnen maar hebben ook hun bedenkingen. 'Ik doe dit vrijwillig, want geld komt en geld gaat, dus daar zit voor mij niet de voldoening; wel in de blije gezichten van al die vrouwen die alleen naar de stad of naar de school van hun kinderen kunnen fietsen', aldus Souria. Eerst ons diploma halen, daarna zien we wel verder, zeggen ze eensgezind.