Wat gebeurt er met de Nieuwe Groenmarkt in Haarlem / Simon Franke - Trancity
De Haarlemse Nieuwe Groenmarkt is een opmerkelijk rustpunt in de stad. Op nauwelijks honderd meter van de Grote Markt en de belangrijke winkelstraten doet het (nog) niet mee met de voortdurende ‘upgrading’ van het winkel- en horecagebied in het centrum. Ergens tussen straat en pleintje was het tot voor kort vooral een parkeerplaats. Niet dat er niks gebeurt, integendeel. Aan de Nieuwe Groenmarkt staat de Heilige Antonius van Paduakerk. Daar omheen een rijtje sociaal-maatschappelijke instellingen. De R.K. parochie wil de kerk plus enkele van de belendende panden verkopen; de gemeente wil het pleintje herinrichten. Met welke inzet voor de stad gaat dat gebeuren?
Een plek van betekenis
In Cultuur- en debatcentrum De Pletterij werd in mei j.l. een avond georganiseerd over de toekomst van het pleintje. Als auteurs van het stadsessay Verkenning van de rechtvaardige stad werden we gevraagd om een bijdrage. Wouter Veldhuis nam de uitnodiging aan.
Het eerste deel van de avond gaf een helder beeld van het plein, de kerk en de betekenis van de maatschappelijke instellingen. In het kort: de kerk is een rijksmonument, gebouwd in 1844. Aan de Nieuwe Groenmarkt hebben al eeuwenlang sociaal-maatschappelijke instellingen een plek, vooral in panden van de Vincentiusvereniging. Van armenzorg en gaarkeukens naar opvang dak- en thuislozen, voedselbank, wijkcentrum en meer.
De Nieuwe Groenmarkt dreigt te worden meegenomen in de horeca- en winkelbestemming gelijk de rest van de binnenstad. Parochie en bisdom willen verkopen. Er is geen kerkbezoek meer en het geld is dringend nodig. Gaan ze voor de hoogste opbrengst of zien ze liever maatschappelijke functies? Het voorlopig meest concrete plan voor het plein is een halfverdiepte fietsenstalling.
Wat voor stad wil Haarlem zijn?
Het tweede deel van de avond ging over de mogelijkheden om dit unieke stukje van de stad zijn karakter te laten behouden. Passen dak- en thuislozen in de binnenstad? Willen we nog meer horeca? Maken we een plein voor toeristen of voor bewoners? En wat hebben bewoners dan nodig, een fietsenstalling of kan er meer? Eigenlijk is de vraag: wat voor stad en voor wie wil Haarlem zijn?
Het project over de rechtvaardige stad van Simon Franke (Trancity) en Wouter Veldhuis (MUST) gaat precies over de vragen die ook aan de orde zijn bij de Nieuwe Groenmarkt. We volgen de ontwikkelingen daar en komen er later uitgebreider op terug.
De bijeenkomst in De Pletterij was een mooi opgebouwd programma. Goede informatie over het gebied en de ontwikkelingen en een waardevol gesprek over de mogelijkheden. De stream van het programma is hier nog te zien.