Wild Sites Rotterdam / Simon Franke - Trancity
Op het Stadmakerscongres op 28/11/2014 presenteerde AIR tijdens de lunch de publicatie Wild Sites in Rotterdam, zes tekeningen van Thomas Rustemeyer, als ‘Architect in Residence’ in 2014 de gast van het Goethe Institut. Rustemeyer observeerde en tekende belangrijke plekken in de stad, plekken die niet zijn gepland van bovenaf, maar zijn ontstaan en hun betekenis hebben gekregen vanuit het gebruik. Tijdens de Kerst heb ik nog eens rustig naar de tekeningen zitten kijken.
Beeldtaal
Als redacteur en uitgever ben ik natuurlijk altijd geïnteresseerd in de wijze waarop je een verhaal over de stad kunt ‘vertellen’. Ik ben voldoende ‘old school’ om bij vertellen meteen te denken aan taal. Hoewel ik zo lang ik me kan heugen fotografie natuurlijk zag als een belangrijke aanvulling. En uiteraard was en is fotografie ook autonoom prima in staat een eigen verhaal te vertellen. In de architectuur en stedenbouw raakten we daarnaast met het voortschrijden van de computer gewend aan steeds fraaiere vormen van renderings, simulaties van de werkelijkheid, hoewel ik me daar nog steeds onbehaaglijk bij voel omdat ze het alledaagse leven niet echt weten te vangen.
En nu zijn alweer een hele tijd – ook in boeken – de infographics populair. Die kennen we nog uit zelfs al de jaren dertig van de vorige eeuw van bijvoorbeeld Gerd Arntz (in mijn boekenkast vond ik nog een catalogus over zijn werk uit 1976, waar dat ‘beeldstatistiek’ wordt genoemd). En ook hier heeft de computer nieuwe mogelijkheden geopend en is het onderdeel geworden van de grafische vormgeving.
Tekenen
Nog niet zo lang geleden opende Jan Rothuizen met zijn tekeningen een nieuwe mogelijkheid om specifieke plekken weer te geven. Jan maakte voor een project van ons een tekening van een plein in de Haagse Schilderswijk. Dat heeft gewerkt. De tekening hing uitvergroot in buurthuizen en scholen en zelfs tot in het Stadhuis aan toe.
Toen ik de tekeningen zag van Thomas Rustemeyer had ik, afgezien van de tekenstijl, wel een associatie met Jan Rothuizen, maar dat klopt toch niet helemaal. Aan een ruimtelijke tekening van een belangrijke plek voegt Rustemeyer iets toe over wat daar gaande is, niet alleen als actuele activiteit, maar ook als proces, langer uitgezet in de tijd. Daarmee vertelt hij nog meer een verhaal. Het is ook een beetje tekening, infographic en verhaal in een. Daarmee weet hij de betekenis van een plek nog meer inhoud te geven en die tegelijkertijd in een oogopslag duidelijk te maken. Dat biedt een interessant perspectief op de manier waarop je communiceert over de ontwikkeling van de stad.
Rotterdamse projecten
Thomas Rustemeyer vindt dat Rotterdam een heel speciale activistische cultuur heeft waardoor de stad mede wordt gevormd door communities van ondernemende bewoners, die zelf bepalen hoe hun leefomgeving wordt gevormd. Hij ziet hun projecten als testsites voor de toekomstige stad. Dat ben ik met hem eens. Niet zo raar dus dat twee van zijn tekeningen een speciale betekenis hebben voor mij. De Leeszaal Rotterdam is onderwerp van een boek dat bij trancityxvaliz verschijnt in maart a.s. En met het Verhalenhuis zijn we in gesprek over een boek dat in 2016 moet verschijnen.
Meer informatie en bestellen van het boek via de site van AIR.