Wonen en werken in één huis / Simon Franke - Trancity
Wat betreft wonen en werken in één huis zijn we terug in de Middeleeuwen. Dat liet Fred Feddes ons zien vorige week bij de opening van de tentoonstelling WHAT – Work Home Apart Together. Zijn toelichting – als curator van de tentoonstelling - begon met een schilderij van een wevershuis. Vader aan het weefgetouw, moeder aan het spinnenwiel. En omdat hij daarna een plaatje liet zien van zijn eigen huis en hoe hij daarin werkt aan zijn bureau met computer wilde hij maar zeggen dat er niet zoveel verschil is tussen toen en nu. Rijksbouwmeester Floris Alkemade liet in zijn toelichting zien dat dit komt door de computer. Het thuiswerken verdween met de industrialisatie en kwam weer terug met de opkomst van de computer en afbouw in Nederland van de industrie.
De tentoonstelling laat mooi zien hoe dat proces zich door de eeuwen heeft voltrokken. En hoe gebouwen zich aanpasten aan die veranderingen. Maar dan realiseer je je ook dat we op dit moment met de aanpassing van gebouwen nogal achterlopen op die ontwikkeling. De gemiddelde eengezinswoning in de Vinex is niet bepaald ideaal voor wonen en werken in één pand.
Eigen huis
Bij de opening van de tentoonstelling lieten alle sprekers plaatjes zien van hun eigen huis. Kennelijk verleidelijk om dat in te zetten in het verhaal. Dat doe ik dan ook maar om te laten zien hoe ingrijpend je te werk moet gaan om een huis geschikt te maken voor twee thuiswerkende partners. Het huis waar wij wonen heeft twee woonlagen. Begane grond was en is keuken en huiskamer, gelukkig met serre zodat de één televisie kan kijken en de ander kan lezen. De tweede woonlaag van dit huis uit 1906 had drie slaapkamers, waarvan er een tot badkamer was omgebouwd. En nog een kleine zolderberging. Om daar prettig te werken met twee personen hebben we tien jaar geleden drastisch ingegrepen. De hele 1e verdieping kaal gesloopt en heringericht met twee werkplekken aan de beide gevels, volop licht en uitzicht. Slaap- en badkamer met kledingkasten moesten inkrimpen tot een rode doos - driekwart hoog midden in de ruimte - van een schamele 14 m2. Het bevalt ons goed, maar niet iedereen zal zijn huis zo ingrijpend willen of kunnen veranderen, of zijn bad naast het bed willen zetten.
Ontwerpopgave
Het is duidelijk dat het niet zo eenvoudig is om ons woningbestand up to date te krijgen. Een serieuze opgave. Alkemade vindt het dan een stuk uitdagender om een (leegstaand) werkgebouw om te vormen tot woningen dan om een Vinexwoning om te bouwen tot werkwoning. Dat begrijp ik, maar omdat zoals hijzelf ook aangaf het in de Vinex-wijken wemelt van de start ups niet helemaal de juiste conclusie.
WHAT – Work Home Apart Together is een erg leuke tentoonstelling van ARCAM, het architectuurcentrum van Amsterdam. Voor de gelegenheid niet in hun eigen locatie maar op de zuidas in het vroegere ING hoofdkantoor. (Alleen al een bezoek waard.) Zie voor de details http://www.arcam.nl/what/