10 Jaar Trancity / Simon Franke
Dit najaar is het tien jaar geleden dat ik Trancity startte. In Trancity kwamen mijn ervaringen als uitgever van architectuurpublicaties en daarvoor als uitgever-programmamaker bij een politiek debatcentrum samen. Trancity zou niet alleen boeken maken, maar rondom die boeken ook programma’s ontwikkelen: van besloten studiedagen voor professionals tot openbare bijdragen aan het publieke debat. En Trancity zou architectuur en stedenbouw verbinden met sociaal-economische thema’s.
Bestaande stad en Alledaagse stad
De ‘bestaande stad’ werd de leidraad. ‘Bestaand’ omdat nieuwbouw niet langer leidend is , maar transformatie. ‘Bestaand’ ook omdat het niet alleen gaat om de al gebouwde stad, maar ook om de alledaagse stad, zoals die wordt gevormd door de bewoners.Tien jaar en een economische crisis brengen nieuwe ontwikkelingen die het concept van Trancity niet wezenlijk veranderen, maar wel steeds vernieuwen. Stedenbouw wordt werken aan de stad. Architectuur zoekt naar een nieuwe maatschappelijke legitimatie. Een nieuw publiek domein wordt gecreëerd door ontwerpers, sociale professionals, gebruikers en bewoners. Een enorme reeks aan burgerinitiatieven laat zien dat overheden en traditionele maatschappelijke organisaties niet meer het alleenrecht hebben op inrichting en organisatie van de stad.De samenhang van geplande en geleefde stad, van ruimtelijk ontwerp en maatschappelijk functioneren is de afgelopen tien jaar alleen maar vanzelfsprekender geworden.
Publiek domein
En het publiek domein is (her)ontdekt. In decennia van bureaucratisering en marktwerking zijn we dat perspectief kwijt geraakt. Dat wil zeggen dat de publieke zaak, de realisatie van maatschappelijke ambities van de samenleving dóór de samenleving, weer wordt gezien. De publieke zaak vraagt om nieuwe organisatievormen, om een vertaling in de publieke ruimte, om een plek in de stad. Daarom presenteren we de publicaties onder het motto ‘over de stad, stedelijke ontwikkeling en het publiek domein’. Tien jaar lang hebben de boeken en programma’s van Trancity hun bijdrage geleverd. Maatschappelijke urgentie en persoonlijke motivatie zijn royaal aanwezig om daar mee door te gaan. Dat doe ik (met veel plezier) in een steeds intensievere samenwerking met Valiz, met een steeds belangrijkere rol voor Pia Pol, redacteur bij Valiz.